Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

O grupie konspiracyjnej w gm. Cedry Wielkie. Walczyli o niepodległość, spotkało ich więzienie i utrata majątku

Jakub Cyrzan, Arkadiusz Ciszewski
Mimo zakończenia II wojny światowej nie brakowało działaczy, którzy dalej walczyli o niepodległość, nie przystając na nową rzeczywistość Polski ludowej. Grup konspiracyjnych nie brakowało również na Pomorzu, czy terenach dzisiejszego powiatu gdańskiego. Wielu z nich swoją walkę przypłaciło życiem, długoletnim więzieniem, czy utratą życiowego dorobku, jak miało to miejsce w opisywanej poniżej sytuacji z dzisiejszej gminy Cedry Wielkie.

Gm. Cedry Wielkie. W walce o niepodległość po II Wojnie Światowej

Od drugiej połowy 1950 roku do dnia 14 stycznia 1951 roku we wsi Leszkowy i Długie Pole w gminie Miłocin (w tamtym czasie obowiązywał inny podział administracyjny - obecnie jest to gm. Cedry Wielkie), działalność konspiracyjną podjęła grupa Jana Iwaniaka.

Wraz z kilkoma osobami (które są wymienione w wyroku sądu niżej) planował on napad na spółdzielnię produkcyjną w Długim Polu, w celu zdobycia gotówki. Pieniądze były im potrzebne do planowanego wyjazdu i dalszej walki z wrogiem.

Pruszcz i powiat gdański. Tak wyglądało tu dawniej. Niezwykł...

Członkowie grupy konspiracyjnej aresztowani

14 stycznia 1951 roku kilku działaczy zostało aresztowanych przez Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Sopocie, co doprowadziło do rozbicia całej grupy konspiracyjnej. W międzyczasie Jan Iwaniak zmarł. Śledztwo wobec niepodległościowych działaczy toczyło się, a jego treść zatwierdzono 9 maja 1951 r. Kilkanaście dni później w Gdańsku odbyła się rozprawa, w której toku skazano:

  • 1/ Karbowlaka Stanisława zam. Leszkowo, s. Władysława i Jadwigi z d. Borkowska, ur. 26.11.1930 r. w miejscowości Budki Kohyleńskie pow. Włodzimierz na karę 4 lat praw na 2 lata i przepadek mienia,
  • 2/ Woźniaka Daniela zam. Leszkowo s. Michala i Józefy z d. Kucharska ur. 24.VIL1930 r. w Przełęku pow, Włoszczowa - na karę 3 lat więzienia, utratę praw na 1 rok i przepadek mienia,
  • 3/ Standa Tadeusza zam. Długie Pole s. Andrzeja i Heleny z d. Jaworska ur., 4.IX.1928 r. w Bogucicach pow, Kraków na karę 2 lat więzienia, utratę praw na 1 rok i przepadek mienia,
  • 4/ Nowaka Henryka zam. Długie Pole s. Henryka i Zofii z d. Nowak ur. 16X.1931 r. w miejscowości Nieczaja Górna pow. Dąbrowa Tamowska-na karę 2 lat więzienia, utratę praw na 1 rok i przepadek mienia.

Postanowienie Najwyższego Sądu Wojskowego. Najwyższy Sąd Wojskowy w dniu 30.VII.1951 r. postanowił rewizye wyroku pozostawić bez uwzględnienia, a wyrok WSR utrzymano w mocy.

Spotkanie z historią w Cedrach Wielkich. Wspólnie wysłuchali...

Grupy działały przez kolejne lata

W okresie od roku 1945 do 1956 roku działało na Pomorzu Gdańskim około 100 różnych jednostek związanych z konspiracją. W latach 1949-1952 powstaje najwięcej nowych organizacji, bo aż 42.

Artykuł powstał we współpracy z Arkadiuszem Ciszewskim z Dyskusyjnego Klubu Filmu i Książki w Cedrach Wielkich

od 7 lat
Wideo

Jak głosujemy w II turze wyborów samorządowych

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na pruszczgdanski.naszemiasto.pl Nasze Miasto