Nazwa Mokry Dwór (gmina Pruszcz Gdański) zobowiązuje. Mróz w piątek nieco odpuścił, więc po polu tuż przy korycie Starej! Motławy, brodzi się w błocie. Wiosną zakwitną tu tulipany.
- Po co panu wiatrak? Nie wolał pan, niczym Georg Forster (uczestnik drugiej wyprawy Jamesa Cooka urodził się w Mokrym Dworze), wyruszyć w podróż dookoła świata?
To jest moja podróż dookoła świata - mówi Wiesław Zbroiński, wskazując na drewniany, wysoki na 14,9 m wiatrak.
***
Wiesław Zbroiński,od ponad trzech dekad jest sołtysem Mokrego Dworu i hodowcą tulipanów. Od kilku lat organizuje, znane już nie tylko na Pomorzu, święto kwiatów Żuławski Tulipan. Teraz, niczym młynarz, powołuje do życia... drugiego życia wiatrak typu paltrak z 1903 r.
- To nie jest żadna replika – podkreśla Zbroiński.
Oryginalny wiatrak sprowadził z Wyszogrodu (powiat płocki, województwo mazowieckie) w kwietniu. Po uzyskaniu niezbędnej zgody konserwatora zabytków, najpierw trzeba było niszczejący obiekt rozebrać, a następnie przetransportować na Żuławy Gdańskie. W sumie sześć tirów starego drewna i żelastwa. Potem każdy stuletni kawałek sosny i świerku, które były pozyskiwane w 1901 r. ze starodrzewia w okolicach Płońska, pieczołowicie oczyszczono i zakonserwowano.
- Takiego drewna już się nie kupi - mówi Zbroiński. - Cieśli piła się na nim zacinała.
Restauracji poddano też ponad wiekowe elementy wyposażenia wiatraka. Oryginalny jest tu nawet zamek do drzwi wejściowych. Nowe są tylko zewnętrzne deski. Nie wszystko dało się bowiem uratować. I tylko na poszyciu są gwoździe, bo resztę wzniesiono bez ich użycia, za pomocą drewnianych dybli.
Gdy Zbroiński, szukając podobnych obiektów w kraju, pojechał do Pomian (kujawsko-pomorskie), by spotkać się z rodziną, w której tradycje młynarskie sięgają XVI w., 86-letni senior rodu na początek wizyty zapytał: „który to ten wariat?!” Ale zobaczył, że ten „wariat” ma wizję i Zbroińskiego osobiście, podpierając się laską, oprowadził po każdej kondygnacji wiatraka.
Z tego „wariactwa” śmiała się też sześcioosobowa ekipa młodych pasjonatów, która początkowo nie wierzyła w sukces przedsięwzięcia. Jednak paltrak, dzięki sporządzonej w latach 70-80 dokumentacji, ta sama ekipa wzniosła.
Po niedawnych wichurach, gdy wiatr przesunął paltrak o sześć metrów, przywiązano go do ziemi. Trwają prace wykończeniowe. Brakuje jeszcze podłóg na trzech kondygnacjach i śmigów.
- Mieliśmy w Polsce trzy typy wiatraków: koźlak, holender i właśnie paltrak, największy - wyjaśnia Zbroiński. - Takich, jak ten jest w Polsce może trzy-cztery.
Koło paleczne, na którym za pomocą dyszla dwóch ludzi obraca wiatrak, już działa. Koła młyńskie zamontowane. Kamień młyński, który nie był używany od 1939 roku, być może już jesienią zacznie spełniać swą rolę. Bo wiatrak ma nie tylko wpisywać się w lokalny krajobraz (dodajmy, że w pobliżu funkcjonuje farma wiatrowa), ale i działać.
- Będziemy tu wytwarzać mąkę, oczywiście w niewielkich ilościach, ale będziemy - zapowiada Zbroiński i... trudno mu nie wierzyć.
W przyszłości ma powstać cała zagroda żuławska - z chatą, stodołą i drogą dojazdową. A ze starych desek, które zostaną, powstaną meble. W przyszłości będzie to turystyczna atrakcja.
- Mówi się, że wiatrak żyje, gdy w słońcu z desek wycieka żywica - opowiada Zbroiński. - Latem, gdy nasz paltrak wznosiliśmy, żywica wyciekała!
Jak postępować, aby chronić się przed bólami pleców
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
